Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Marta Żuk

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2016r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania K. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 13 października 2015 r. znak: (...)

w sprawie K. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo K. N. do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla od dnia 1 czerwca 2015 roku.

Sygn. akt: IV U 1316/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 13 października 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.74 ustawy z 28 września 2000r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego (...) odmówił K. N. prawa do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego wskazując, że świadczenie to przysługuje byłym pracownikom kolejowym lub członkom ich rodzin. Tymczasem były zakład pracy ubezpieczonego ,tj. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką wykonującą działalność w transporcie kolejowym, ale została utworzona przez jednostkę samorządu terytorialnego, dlatego nie może być uznana za spółkę wydzieloną z (...), a jej pracownicy nie są uznawani za pracowników kolejowych (decyzja z 13 października 2015r. k.75 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył K. N. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że przysługuje ma prawo do wypłaty deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że wbrew twierdzeniom organu rentowego jest on pracownikiem kolejowym, gdyż przez ponad 32 lata pracował na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych i przed przeniesieniem do Spółki (...) był zatrudniony w (...), przy czym przez cały okres wypłacano mu ekwiwalent za deputat węglowy (odwołanie k.1-2 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. N. w dniu 11 czerwca 2015r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o emeryturę pomostową (wniosek k.1-9 akt emerytalnych). Do wniosku załączył świadectwo pracy z 3 czerwca 2015r. wystawione przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W. obejmujące okres zatrudnienia od 18 września 1974r. do 29 maja 2015r., w tym okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...), w (...) Spółce Akcyjnej, w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w K., a następnie w W. oraz w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., przy czym zgodnie z zapisem na świadectwie, zatrudnienie Spółce (...) trwało od 1 stycznia 2007r. do 29 maja 2015r. Z dalszych zapisów na świadectwie pracy wynika, że w okresie zatrudnienia ubezpieczony pracował na stanowisku ucznia i starszego rzemieślnika, a poczynając od 1 lutego 1983r. do końca zatrudnienia na stanowisku młodszego maszynisty, maszynisty i starszego maszynisty pojazdu trakcyjnego (świadectwo pracy z 3 czerwca 2015r. k.21 akt emerytalnych). Nadto ubezpieczony przedstawił zaświadczenie z 8 czerwca 2015r. wystawione przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, z którego wynika, że w okresie zatrudnienia ubezpieczony wykonywał pracę o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych, a ponadto zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 9 czerwca 2015r., z którego wynika, że do końca zatrudnienia ubezpieczony był uprawniony do ekwiwalentu pieniężnego za węgiel i wreszcie zaświadczenie lekarskie wystawione w dniu 29 maja 2015r. przez lekarza medycyny pracy, z którego wynika, że z dniem 30 maja 2015r. ubezpieczony utracił zdolność do wykonywania pracy na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych (w/w zaświadczenia k.23-31 akt emerytalnych).

Po rozpoznaniu powyższego wniosku decyzja z 16 lipca 2015r. organ rentowy działając na podstawie przepisów ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych przyznał ubezpieczonemu od 1 czerwca 2015r. ,tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek emeryturę pomostową (decyzja z 16 lipca 2015r. o przyznaniu emerytury pomostowej k.63-65 akt emerytalnych).

W dniu 8 września 2015r. wpłynął do organu rentowego wniosek ubezpieczonego o wypłatę deputatu węglowego (wniosek k.67 akt emerytalnych). W odpowiedzi na powyższy wniosek, w piśmie z 13 października 2015r. organ rentowy poinformował ubezpieczonego, że nie przysługuje mu prawo do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego, gdyż nie jest byłym pracownikiem kolejowym (pismo z 13 października 2015r. k.75 akt emerytalnych).

W dniu 18 września 1974r. ubezpieczony zawarł z Przedsiębiorstwem (...) umowę na naukę zawodu elektromontera taboru kolejowego (umowa o naukę zawodu elektromontera taboru kolejowego z 18 września 1974r. - w kopii akt osobowych). Następnie w dniu 1 maja 1977r. zawarł z powyższym przedsiębiorstwem umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku starszego rzemieślnika (umowa o pracę z 1 maja 1977r. - w kopii akt osobowych). Od tego momentu nieprzerwanie zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...), przy czym od 1 lutego 1983r. pracodawca powierzył mu stanowisko młodszego maszynisty pojazdów trakcyjnych w Lokomotywowni w W. (pismo w sprawie zmiany stanowiska pracy z 28 stycznia 1983r. – w kopii akt osobowych). W związku z restrukturyzacją Przedsiębiorstwa (...), od 1 stycznia 2001r. ubezpieczony z mocy prawa stał się pracownikiem (...) Spółki Akcyjnej w W. (pismo z 5 stycznia 2001r. – w kopii akt osobowych), a następnie od 1 października 2001r. pracownikiem (...) SA w K., w jeszcze później – od 1 października 2002r. pracownikiem (...) SA w W. (pisma z 20 września 2001r. i 22 listopada 2002r. - w kopii akt osobowych). Pismem z 24 listopada 2006r. pracodawca poinformował ubezpieczonego, że od 1 stycznia 2007r. w trybie art.23.1 kodeksu pracy staje się pracownikiem Spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na dotychczasowych warunkach zatrudnienia (pismo z 24 listopada 2006r. – w kopii akt osobowych). Od tej chwili do końca zatrudnienia, które ustało w dniu 29 maja 2015r. ubezpieczony był pracownikiem w/w Spółki.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. została zawiązana w dniu 29 lipca 2004r. przez Samorząd Województwa (...) reprezentowany przez A. S. i B. K. jako Marszałka i Wicemarszałka Województwa oraz przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Zgodę na utworzenie przez Samorząd Województwa (...) przedmiotowej Spółki wyraził Sejmik Województwa (...) w trybie ustawy z 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa oraz ustawy z 28 marca 2003r. o transporcie kolejowym (akt notarialny zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością k.20-31 akt sprawy). Pracownicy, którzy przeszli do nowo utworzonej spółki zostali objęci Paktem Gwarancji Pracowniczych zabezpieczającym ich dotychczasowe przywileje i prawa pracownicze, w tym wypłatę ekwiwalentu za deputat węglowy (pismo Spółki (...) z 14 czerwca 2016r. k.19 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie K. N. podlegało uwzględnieniu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd uznał, iż pismo ubezpieczonego z 22 października 2015r. (k.1-2 akt sprawy) przekazane przez organ rentowy jako odwołanie, dotyczy decyzji z 13 października 2015r., a nie decyzji z 16 lipca 2015r. – jak wskazał organ rentowy odpowiedzi na odwołanie (k.4-5 akt sprawy). W decyzji z 16 lipca 2015r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej nie rozstrzygając w żaden sposób – ani pozytywnie, ani negatywnie o prawie ubezpieczonego do ekwiwalentu za deputat węglowy. Kwestii uprawnień ubezpieczonego do ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy dotyczy dopiero pismo organu rentowego z 13 października 2015r. (na k.75 akt emerytalnych i w kopii na k.3 akt sprawy). W piśmie tym organ rentowy stwierdził, że brak jest podstaw do przyznania ubezpieczonemu ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy. Przedmiotowe pismo nie jest opatrzone tytułem „decyzja”, niemniej spełnia wszystkie wymogi decyzji administracyjnej. Pismo pochodzi od organu rentowego, który w granicach przyznanych mu kompetencji rozstrzygnął, że ubezpieczony nie jest uprawniony do dochodzonego przez niego świadczenia. W piśmie przywołano żądanie ubezpieczonego wyrażone we wniosku z 8 września 2015r., rozstrzygnięto o braku prawa do świadczenia z jednoczesnym uzasadnieniem przyjętego stanowiska. Pismo posiada adresata i zostało podpisane przez upoważnionych pracowników organu rentowego. W tych okolicznościach Sad uznał, że pismo tej w swej treści stanowi decyzję, będącą przedmiotem odwołania ubezpieczonego.

Przechodząc do kwestii merytorycznej wskazać należy, że problematyka prawa do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego uregulowana została w art.74 ust.1 ustawy z 8 września 2000r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego (...), zgodnie z którym prawo do tego deputatu przysługuje byłemu pracownikowi kolejowemu pobierającemu emeryturę przyznaną m.in. na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy czym w myśl ustępu 4. tego przepisu warunkiem nabycia prawa do deputatu jest przysługiwanie prawa do deputatu węglowego w okresie zatrudnienia, z tytułu którego powstało prawo do emerytury. Z kolei ustęp 10. powołanego przepisu stanowi, że emeryci nabywają prawo do ekwiwalentu pieniężnego z dniem przyznania prawa do emerytury.

Odnosząc powyższe uregulowanie do okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że ubezpieczony spełnia ustawowe przesłanki nabycia prawa do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego. W pierwszej kolejności wskazać należy, że ubezpieczony jest uprawniony do emerytury pomostowej przyznanej na podstawie ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych. Ustawa te nie została wymieniona w powyższym przepisie ustawy z 8 września 2000r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego (...), uchwalonym przed ustawą o emeryturach pomostowych. Zgodnie jednak z przepisem art.56 ustawy o emeryturach pomostowych ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa o emeryturze, należy przez to rozumieć również emeryturę pomostową. W tych okolicznościach rozstrzygnięcia wymaga to, czy ubezpieczony jest byłym pracownikiem kolejowym. W ocenie Sądu na pytanie to należy odpowiedzieć twierdząco. Z przedstawionych wcześniej ustaleń wynika, że ubezpieczony od początku pracy zawodowej zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Państwowym (...) i przez cały okres zatrudnienia wykonywał pracę związaną z transportem kolejowym. Z uwagi na restrukturyzację przedsiębiorstwa państwowego, od 2000r. był zatrudniony w (...) Spółce Akcyjnej, następnie w (...) Spółce Akcyjnej i na końcu w Spółce (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, przy czym przez cały okres zatrudnienia był uprawniony do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego, a jego „przejścia” jako pracownika do poszczególnych podmiotów odbywały się z mocy ustawy szczególnej albo z mocy prawa w trybie art.23 ¹ kp. Z tytułu powyższego zatrudnienia realizowanego w warunkach pracy o szczególnym charakterze - jako maszynista pojazdów trakcyjnych - ubezpieczony nabył również prawo do emerytury pomostowej. W ocenie Sądu nie można zgodzić się ze stanowiskiem organu rentowego, że okoliczność, iż Spółka (...) została zawiązana m.in. przez Samorząd Województwa (...) ubezpieczony nie może być uznany za pracownika kolejowego. Przeczy temu przedmiot działalności Spółki (...), który jest podmiotem realizującym zadania z zakresu przewozów kolejowych osób i ustalenia tego nie zmienia fakt, że w/w Spółka powstała jako nowy podmiot w 2004r. Kompetencje samorządu województwa do organizowania i dotowania regionalnych kolejowych przewozów osób mają bowiem swoje źródło w ustawie – w obowiązującym w dacie zawiązania Spółki art.40 ust.1 ustawy z 28 marca 2003r. o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2015r., poz.1297). W ten sposób na poziomie regionów (samorządów) przewozy kolejowe, realizowane wcześniej przez ogólnopolskie przedsiębiorstwo państwowe (...), realizowane są obecnie przez podmioty o regionalnym terytorium działania. Zauważyć dodatkowo należy, że założycielem Spółki (...) nie jest wyłącznie samorząd województwa, ale również (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., a zatem podmiot powstały w wyniku przekształceń Przedsiębiorstwa Państwowego (...).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że K. N. jest uprawniony do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do deputatu węglowego od 1 czerwca 2015r. ,tj. od dnia przyznania prawa do emerytury pomostowej.