Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	sekr. sąd. Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 września 2014r. w S.

odwołania T. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 14 października 2013r., znak (...)

w sprawie T. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 1320/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 14 października 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił T. Ś. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony przez ubezpieczonego staż pracy w szczególnych warunkach wynosi 11 lat, 9 miesięcy i 28 dni, a do stażu tego nie uwzględniono okresu zatrudnienia od (...) w (...) Spółdzielni (...) w M. z uwagi na to, że w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach pracodawca nie przytoczył charakteru określającego rodzaj wykonywanej pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983r., a zajmowane stanowisko nie jest zgodne z zarządzeniem resortowym.

Odwołanie od w/w decyzji złożył T. Ś. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach należy doliczyć okres pracy od 24 lipca 1974r. do 31 stycznia 1978r. oraz od 25 lutego 1980r. do 12 stycznia 1985r. w (...) Spółdzielni (...) w M.. Wskazał, że w wskazanych okresach zatrudniony był na stanowisku aparatowego obróbki surowca i otrzymywał tzw. dodatek szkodliwy. Podniósł, że nie miał świadomości, iż świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach zawiera błędy i nie powinien być za to karany odmową przyznania emerytury. Wskazał, że pracę, którą wykonywał należy zaliczyć do pracy, o której mowa w wykazie A dział X poz.13 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. (odwołanie k.2-3).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony T. Ś. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 30 sierpnia 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 30 sierpnia 2013r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat, 4 miesiące i 14 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 25 lat, 1 miesiąc i 6 dni, a okresy nieskładkowe 3 miesiące i 8 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony osiągnął staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 11 lat, 9 miesięcy i 28 dni z tytułu zatrudnienia w Spółdzielni Usług Rolniczych i (...) w L. i w Zakładach (...) w W. (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach w w/w zakładach k.19 i 39 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych decyzją z 14 października 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 14 października 2013r. k.41 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w S. Zakład (...) w M. (późniejsza (...) Spółdzielnia (...) w M., a następnie Zakłady (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M.) po raz pierwszy w okresie 25 maja 1972r. do 31 stycznia 1978r. w pełnym wymiarze czasu pracy, z tym że w okresie od 29 czerwca 1972r. do 1 lipca 1974r. nie wykonywał pracy w związku z powołaniem do odbycia zasadniczej służby wojskowej (świadectwo pracy z 31 stycznia 1978r. k.17 akt emerytalnych).

Po raz drugi ubezpieczony zatrudniony był w w/w Spółdzielni (...) w M. w okresie od 25 lutego 1980r. do 12 stycznia 1985r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 14 stycznia 1985r. (w aktach osobowych ubezpieczonego).

Zgodnie z zapisami w powyższych świadectwach pracy oraz zgodnie z dokumentacją zawartą w aktach osobowych ubezpieczonego podczas pierwszego zatrudnienia w powyższej Spółdzielni (...) – w okresie przed powołaniem do wojska ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku pomocnika mleczarskiego (umowa o pracę na czas nieokreślony z 25 maja 1972r. na stanowisku pomocnika mleczarskiego – w aktach osobowych ubezpieczonego). Po powrocie z wojska – od 24 lipca 1974r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko aparatowego obróbki surowca, na którym zatrudniony był do końca zatrudnienia ,tj. do 31 stycznia 1978r. (angaże na stanowisku aparatowego z 31 maja 1975r., 1 lutego 1976r., 13 października 1976r., 20 stycznia 1977r. - w aktach osobowych ubezpieczonego).

W czasie drugiego zatrudnienia w (...) Spółdzielni (...) w M. – w okresie od 25 lutego 1980r. do 12 stycznia 1985r. ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku aparatowego obróbki surowca określanym również jako mechanik aparatury automatycznej (podanie ubezpieczonego o przyjęcie do pracy na stanowisku aparatowego z 25 lutego 1980r. i umowa o pracę na czas nieokreślony z 25 lutego 1980r. na stanowisku mechanika aparatury automatycznej - w aktach osobowych ubezpieczonego).

Praca ubezpieczonego na stanowisku aparatowego obróbki surowca polegała na obsłudze urządzeń wykorzystywanych w procesie obróbki mleka. Ubezpieczony pracował w wydzielonym pomieszczeniu zwanym aparatownią, w którym znajdowały się wirówki, pasteryzatory i homogenizatory. Do jego obowiązków należało uruchamianie tych urządzeń - ustawianie określonych parametrów, czuwanie nad pracą urządzeń w zakresie odpowiedniej temperatury chłodzenia, pasteryzacji, zapobieganie wyciekom mleka. Po ukończeniu określonego cyklu pracy urządzeń (po kilku godzinach) ubezpieczony miał obowiązek wyłączyć urządzenie w celu jego umycia przed ponownym uruchomieniem. Ubezpieczony wyjmował z wirówki określone elementy, zbierał osadzający się szlam i po umyciu części ponownie je montował. Do czyszczenia pasteryzatora konieczne było użycie sody kauczukowej, a następnie wytrawienie kamienia kwasem azotowym. Czynności te wykonywał kilkakrotnie podczas jednej zmiany trwającej 12 godzin. (...) urządzeń oraz ich napraw dokonywał zespół mechaników, której ubezpieczony zgłaszał usterki lub awarie. Rozlewanie mleka i jego produktów po obróbce odbywało się w oddzielnej hali. W pomieszczeniu aparatowni było głośno, wilgotno, temperatura przekraczała 30 stopni C. (zeznania świadka B. R. k.15-15v – nagranie od minuty 14 do 23 oraz zeznania ubezpieczonego k.15v – nagranie od minuty 23 do 24 i k.14v-15 – nagranie od minuty 1 do 13).

Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.23 akt emerytalnych). W odwołaniu od zaskarżonej decyzji ubezpieczony wniósł o przekazanie świadków pieniężnych zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa (odwołanie k.3 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie T. Ś. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, gdyż oprócz niekwestionowanej przez organ rentowy pracy w takich warunkach na rzecz Spółdzielni Usług Rolniczych i (...) w L. i w Zakładach (...) w W. (w łącznym wymiarze 11 lat, 9 miesięcy i 28 dni), pracę w szczególnych warunkach wykonywał również na rzecz (...) Spółdzielni (...) w M. na stanowisku aparatowego obróbki surowca w okresie od 24 lipca 1974r. do 31 stycznia 1978r. oraz od 25 lutego 1980r. do 12 stycznia 1985r. Jednakże przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe nie dało podstaw do ustalenia, że we wskazanych okresach ubezpieczony wykonywał prace zaliczane do prac w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Należy podkreślić, że ze spójnych zeznań świadka w osobie B. R. będącego w rozpatrywanym okresie przełożonym ubezpieczonego oraz z zeznań samego ubezpieczonego wynika, że pracując na stanowisku aparatowego obróbki surowca ubezpieczony obsługiwał prace urządzeń w postaci wirówek, pasteryzatorów i homogenizatorów. Do jego obowiązków należało uruchamianie tych urządzeń, nadzorowanie ich pracy, mycie przed ponownym uruchomieniem (vide: ustalenia faktyczne). Mając na uwadze taki charakter pracy ubezpieczonego stwierdzić należy, że praca ta nie mieści się w katalogu prac zawartym w załączniku – wykazie A do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Oceny pracy ubezpieczonego należało dokonywać w światle wykazu prac zawartych w dziale X poświęconym pracom w rolnictwie i w przemyśle rolno-spożywczym i w dziale XIV – prace różne. Analiza określonych tam prac prowadzi do wniosku, że praca wykonywana przez ubezpieczonego nie odpowiada pracom ujętym w tych przepisach. Wbrew twierdzeniom ubezpieczonego wykonywanej przez niego pracy aparatowego obróbki surowca w postaci mleka nie można zaliczyć do pracy o jakiej mowa w dziale X poz.13, w którym mowa o pracach przy obsłudze pras filtracyjnych, wirówek i suszarek w przemyśle drożdżowym i piwowarskim. Z oczywistych względów ,tj. zatrudnienia ubezpieczonego w przemyśle mleczarskim, a nie drożdżowym czy piwowarskim, przepis ten nie znajduje do niego zastosowania. Ponadto, z uwagi na co najmniej w części inny rodzaj urządzeń wykorzystywanych w przemyśle drożdżowym i piwowarskim nie można również mówić o tożsamości wymienionych w tym przepisie urządzeń z urządzeniami obsługiwanymi przez ubezpieczonego.

Nie ulega wątpliwości Sądu, że pracy ubezpieczonego na stanowisku aparatowego obróbki surowca nie można zaliczyć również do pracy o jakiej mowa w wykazie A dział XIV poz.25 załącznika do w/w rozporządzenia ,tj. do pracy polegającej na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Ubezpieczony podnosił, że pracując w Zakładach (...) w W. wykonywał tego samego rodzaju pracę, jaką wykonywał wcześniej - w spornych okresach - na rzecz Spółdzielni (...) w M. i praca ta (w Zakładzie (...) w W.) została zaliczona do pracy w szczególnych warunkach jako praca, o której mowa w wykazie A dział XIV poz.25 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. (vide: świadectwo pracy w szczególnych warunkach z 3 października 2013r. k.39 akt emerytalnych). Okres ten zastał również zaliczony przez organ rentowy do stażu pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach (vide: zaskarżona decyzja z 14 października 2013r. k.41 akt emerytalnych). Z uwagi na to, że okres zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładzie (...) w W. nie był objęty sporem, Sąd nie badał warunków zatrudnienia ubezpieczonego w tym Zakładzie. Niemniej wskazać należy, że jeżeli – tak jak twierdzi ubezpieczony – praca wykonywana w Zakładzie (...) w W. na stanowisku mechanika aparatury automatycznej była tożsama, co do wykonywanych czynności, z pracą w Spółdzielni (...) w M. na stanowisku aparatowego obróbki surowca, to praca ta z pewnością nie mieściła się w zakresie pracy polegającej na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie (wykaz A dział XIV poz.25 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r.). Z przedstawionych wcześniej ustaleń wynika, że ubezpieczony był operatorem urządzeń w postaci wirówek, pasteryzatorów i homogenizatorów, a zatem obsługiwał i nadzorował ich bieżącą pracę. Jak sam zeznał, konserwacją tych urządzeń i usuwaniem usterek zajmowała się inna grupa pracowników ,tj. mechanicy. Stąd wykonywanej przez niego pracy nie można uznać za dokonywanie bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń, o jakiej mowa w w/w przepisie. Niezależnie od tego niespełniona pozostaje również przesłanka pozostawania urządzeń i agregatów na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Z przedstawionych wcześniej ustaleń wynika, że urządzenia obsługiwane przez ubezpieczonego znajdowały się w oddzielnym pomieszczeniu od hali produkcyjnej i innych pomieszczeń zakładu. Wskazać wreszcie należy, że przesłanki zaliczenia określonej pracy do pracy w szczególnych warunkach nie stanowi sam fakt wypłaty pracownikowi w okresie pracy dodatku - tzw. szkodliwego, czy też związane z pracą uciążliwości np. z powodu wysokiej temperatury, czy wilgotności. Warunkiem zaliczenia pracy do pracy w szczególnych warunkach jest, aby praca ta mieściła się w katalogu prac zawartym w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r.

Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za nieuzasadnione i dlatego na podstawie art.477.14§1 kpc odwołanie to oddalił.