IV Ua 7/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2018-05-24

Sygn. akt IV Ua 7/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2018r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SSO Jacek Witkowski (spr.)

Sędziowie: SO Katarzyna Antoniak

SO Jerzy Zalasiński

Protokolant: st.sekr.sądowy Marta Żuk

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2018 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z wniosku J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do zasiłku chorobowego i inne

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 listopada 2017r. sygn. akt IV U 218/17

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz ubezpieczonej kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

(...) J. K. A.

Sygn. akt IV Ua 7/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 22 czerwca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej J. G. prawa do wypłaconego przez płatnika składek (...) Sp. z o.o. zasiłku chorobowego za okres od 9 września 2013 r. do 14 lutego 2014 r. i zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w łącznej kwocie 17.715,64 zł. Organ rentowy wskazał, że w okresie od maja 2013 r. do 14 lutego 2014 r. ubezpieczona była w ciąży i przebywała na zwolnieniu lekarskim z adnotacją, że może chodzić i wykonywać nieobciążające czynności. Ubezpieczona zrealizowała jedną z przesłanek utraty prawa do zasiłku chorobowego w postaci wykonywania pracy o charakterze zarobkowym. Zasiłek chorobowy za okres od 9 września 2013 r. do 9 grudnia 2013 r. jest świadczeniem nienależnie pobranym, które nie podlega dochodzeniu z uwagi na upływ 3 letniego okresu, za który można żądać jego zwrotu. Zasiłek chorobowy za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. jest świadczeniem nienależnie pobranym dochodzonym wraz z ustawowymi odsetkami.

Decyzją z 22 czerwca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej J. G. prawa do wypłaconego przez płatnika składek (...) Sp. z o.o. zasiłku chorobowego za okres od 9 września 2013 r. do 14 lutego 2014 r. i od 4 sierpnia 2016 r. do 10 sierpnia 2016 r. i zasiłku opiekuńczego za okres od 10 października 2016 r. do 14 października 2016 r. i od 1 grudnia 2016 r. do 9 grudnia 2016 r. oraz zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. i od 4 sierpnia 2016 r. do 10 sierpnia 2016 r. oraz zasiłku opiekuńczego za okres od 10 października 2016 r. do 14 października 2016 r. i od 1 grudnia 2016 r. do 9 grudnia 2016 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w łącznej kwocie 25.606,94 zł.

Organ rentowy powołał się na te same okoliczności i argumenty co użyte w uzasadnieniu poprzedniej decyzji.

W odwołaniach od obu decyzji ubezpieczona wniosła o ich zmianę. Wskazała, że zasiłek chorobowy za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. nie może podlegać zwrotowi, ponieważ wykracza poza trzyletni okres, za jaki można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń. Nadto lekarz ją leczący nie stwierdził przeciwwskazań do wykonywania drobnych, kilkuminutowych czynności związanych z jednorazowym logowaniem do systemu komputerowego i zatwierdzeniem składek ubezpieczeniowych (...). Nadto ubezpieczona nie wykonywała tych czynności. Wykonywanie tych czynności w czasie sprawowania opieki nad dzieckiem nie pogarszało jego stanu zdrowia i nie wpływało na niewłaściwą opiekę nad nim. Wykonywanie usługi wynikającej z umowy zlecenia z (...) Centrum (...) polegało na logowaniu się do systemu informatycznego (...) na podstawie loginu. Swoich obowiązków ubezpieczona nie mogła powierzyć nikomu z zewnętrz. W trakcie trwania zwolnień lekarskich ubezpieczona powierzyła mężowi wykonywanie tego zlecenia. Bardzo niskie wynagrodzenie z tego tytułu wpływało na konto bankowe ubezpieczonej, które posiada z mężem na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej. Praca ta była wykonywana raz w miesiącu i trwała kilka minut. W zakładzie pracy nie wyznaczono pracownika do wykonania powyższych czynności podczas nieobecności ubezpieczonej.

W odpowiedzi na odwołania pełnomocnik organu rentowego wniosła o ich oddalenie i zasądzenie od ubezpieczonej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Ostatecznie pełnomocnik ubezpieczonej wskazał, że nie zgadza się z nałożeniem w obu decyzjach na ubezpieczoną obowiązku zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w łącznej kwocie 17.715,64 zł z tytułu zatrudnienia w firmie (...) Sp. z o.o. i obowiązku zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. i od 4 sierpnia 2016 r. do 10 sierpnia 2016 r. oraz zasiłku opiekuńczego za okres od 10 października 2016 r. do 14 października 2016 r. i od 1 grudnia 2016 r. do 9 grudnia 2016 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w łącznej kwocie 25.606,94 zł z tytułu zatrudnienia w firmie (...) Sp. z o.o. Pełnomocnik organu rentowego wniosła o umorzenie postępowania w zakresie cofniętych odwołań i ich oddalenie w pozostałym zakresie.

Sąd Rejonowy w Siedlcach w wyroku z dnia 30 listopada 2017 r. w pkt I zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że ustalił, iż J. G. nie ma obowiązku zwrotu zasiłku chorobowego za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. i od 4 sierpnia 2016 r. do 10 sierpnia 2016 r., zasiłku opiekuńczego za okres od 10 października 2016 r. do 14 października 2016 r. i od 1 grudnia 2016 r. do 9 grudnia 2016 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w łącznej kwocie 25.606,94 zł oraz nie ma obowiązku zwrotu zasiłku chorobowego za okres od 10 grudnia 2013 r. do 14 lutego 2014 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w łącznej kwocie 17.715,64 zł; w pkt II w pozostałej części umorzył postępowanie a w pkt III zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie było wynikiem poczynienia następujących ustaleń faktycznych i rozważań prawnych:

J. G. była pracownikiem firmy (...) Sp. z o. o. w S. jako główna księgowa w latach 2012-2016. Od 2001 r. jest zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. w S. jako główna księgowa. Jednocześnie od 2008 r. współpracuje z (...) Zakładem (...) na podstawie umów zlecenia, w ramach których u swoich pracodawców zajmowała się i zajmuje się prowadzeniem ubezpieczenia grupowego pracowników i raz w miesiącu zatwierdza w systemie informatycznym zleceniodawcy deklaracje ubezpieczeniowe pracowników.

W okresach od 9 września 2013 r. do 14 lutego 2014 r. J. G. była niezdolna do pracy i korzystała ze zwolnienia lekarskiego od pracy. Z tego tytułu w związku z zatrudnieniem w firmie (...) Sp. z o. o. w S. pobrała zasiłek chorobowy w łącznej wysokości 13.632,49 zł.

J. G. była niezdolna do pracy i korzystała ze zwolnienia lekarskiego od pracy również w okresie od 4 sierpnia 2016 r. do 10 sierpnia 2016 r. Z tytułu zatrudnienia w firmie (...) Sp. z o.o. w S. w związku z niezdolnością do pracy trwającą od 9 września 2013 r. do 14 lutego 2014 r. i od 4 sierpnia 2016 r. do 10 sierpnia 2016 r. pobrała zasiłek chorobowy w łącznej wysokości 16.480,05 zł.

W okresie od 10 października 2016 r. do 14 października 2016 r. i od 1 grudnia 2016 r. do 9 grudnia 2016 r. J. G. miała orzeczoną niezdolność do pracy z powodu opieki nad dzieckiem i z tego tytułu pobrała zasiłek opiekuńczy w łącznej kwocie 4.506,18 zł.

W dniach 13 września 2013 r., 11 października 2013 r., 7 listopada 2013 r., 2 grudnia 2013 r., 13 stycznia 2014 r. i 11 lutego 2014 r. czynności wynikające z umowy zlecenia zawartej z (...) za J. G. wykonał jej mąż A. G.. W dniach 9 sierpnia 2016 r., 11 października 2016 r. i 6 grudnia 2016 r. J. G. zdalnie zalogowała się do systemu informatycznego (...) zatwierdzając rozliczenie miesięczne ubezpieczenia grupowego pracowników firmy (...) Sp. z o.o. w S. podlegających temu ubezpieczeniu. Za czynności wykonane w ramach umowy zlecenia dla (...)w wyżej wymienionych dniach ubezpieczona otrzymała od zleceniodawcy wynagrodzenie.

Zdaniem Sądu Rejonowego, ostatecznie popierane oba odwołania okazały się uzasadnione.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 i art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368 z późn. zm.) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, a zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat.

W myśl art. 17 ust. 1 i art. 35 ust. 2 w/w ustawy ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego lub zasiłku opiekuńczego za cały okres tego zwolnienia.

W wyroku z 9 października 2006 r. (II UK 44/06, OSNP 2007/19-20/295) Sąd Najwyższy podkreślił, że nie każdy przejaw aktywności stanowi wypełnienie przesłanki z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, powodujące utratę prawa do zasiłku chorobowego. Nie dochodzi do wypełnienia przesłanek z art. 17 przywołanej ustawy, gdy były to zachowania o charakterze incydentalnym, wymuszone okolicznościami.

Jak wynika z zebranego materiału dowodowego w dniach 13 września 2013 r., 11 października 2013 r., 7 listopada 2013 r., 2 grudnia 2013 r., 13 stycznia 2014 r. i 11 lutego 2014 r. czynności wynikające z umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywała nie ubezpieczona, a jej mąż A. G.. Świadek ten wyjaśnił, że motywacją jego działania w tym okresie była chęć pomocy żonie, która przebywała na zwolnieniu lekarskim wywołanym zagrożoną ciążą. W związku z tym w tym czasie ubezpieczona „(…) nie nadawała się do myślenia o sprawach zawodowych” (k. 50v). Sąd w całości obdarzył wiarą zeznania tego świadka. Fakt, że jest mężem ubezpieczonej z góry nie deprecjonuje prawdziwości jego twierdzeń. Fakt, że świadek miał doświadczenie w wykonywaniu powyższych czynności ułatwił mu pomoc żonie w ich wykonaniu. Zatem w okresie orzeczonej niezdolności do pracy od 9 września 2013 r. do 14 lutego 2014 r. ubezpieczona nie wykonywała pracy zarobkowej skutkującej utratą prawa do zasiłku chorobowego. Nie ma więc obowiązku zwrotu tego świadczenia za powyższy okres jako świadczenia nienależnego.

Jeżeli chodzi o logowania w dniach 9 sierpnia 2016 r., 11 października 2016 r. i 6 grudnia 2016 r., to zdaniem Sądu Rejonowego zatwierdzenie przez ubezpieczoną w systemie informatycznym deklaracji rozliczeniowej ubezpieczonych pracowników stanowiło czynności incydentalne, wymuszone okolicznościami, wykonywane raz w miesiącu. Żaden inny pracownik firmy (...) Sp. z o.o. w S. nie mógł ubezpieczonej w tym zastąpić, gdyż tylko ona miała zawartą z ubezpieczycielem stosowną umowę, dysponowała własnym loginem do jego systemu informatycznego, zabezpieczonym indywidualnym hasłem.

Zatem w okresie orzeczonej niezdolności do pracy od 4 sierpnia 2016 r. do 10 sierpnia 2016 r. i sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat w okresie od 10 października 2016 r. do 14 października 2016 r. i od 1 grudnia 2016 r. do 9 grudnia 2016 r. czynności wykonane przez ubezpieczoną w ramach umowy zlecenia zawartej z (...) nie stanowiły takiego przejawu aktywności zawodowej, które powodowałyby utratę prawa do zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego.

Sąd Rejonowy przywołując treść art. 84 ust. 1 i 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.) zauważył, iż organ rentowy nie pouczył ubezpieczonej o okolicznościach wyłączających prawo do pobrania świadczeń. Dopiero prawidłowe pouczenie pobierającego świadczenie o braku prawa do jego pobierania stanowi podstawę do zakwalifikowania pobranego świadczenia jako świadczenia nienależnego. Obowiązek pouczania spoczywa na organie rentowym, samo zaś pouczenie powinno być wyczerpujące, zawierające informacje o obowiązujących w dniu pouczania zasadach ustania lub wstrzymania wypłaty świadczeń. Brak pouczenia zwalnia osobę bezpodstawnie pobierającą świadczenie z obowiązku ich zwrotu.

To organ rentowy winien był wykazać, że udzielił ubezpieczonej pouczenia co do tego, że nie posiadała ona w spornym okresie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. W warunkach przedmiotowej sprawy organ rentowy, dokonując wypłaty spornych świadczeń, winien był pouczyć ubezpieczoną, w jakich okolicznościach prawo to jej nie przysługuje. Organ rentowy nie udowodnił w toku postępowania, aby udzielił ubezpieczonej jakiegokolwiek pouczenia o braku prawa do pobranych świadczeń.

W związku z powyższym wypłaconych za sporny okres świadczeń nie można uznać w myśl art. 84 ust. 2 ustawy systemowej za świadczenia nienależne, a tylko świadczenie nienależnie pobrane w myśl art. 84 ust. 1 tej ustawy podlega zwrotowi.

Poza tym w orzecznictwie Sądu Najwyższego zwraca się uwagę na różnicę pomiędzy świadczeniem nienależnym (np. wypłaconym bez podstawy prawnej), a świadczeniem „nienależnie pobranym”, a więc pobranym przez osobę, której można przypisać określone cechy dotyczące stanu świadomości (woli) lub określone działania (zaniechania). Tak więc organ rentowy może domagać się zwrotu nienależnie pobranego świadczenia tylko wówczas, gdy ubezpieczonemu można przypisać złą wolę (por. wyrok z 4 września 2007 r., I UK 90/07, OSNP 2008/19-20/301). Zachowanie ubezpieczonej nie cechowało się natomiast złą wolą. Nie kryła ona swojej współpracy z ubezpieczycielem. Wynika z tego jednoznacznie, że naruszenie art. 17 ustawy zasiłkowej nie może stanowić podstawy żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Brak było również podstaw do żądania od ubezpieczonej przez organ rentowy zapłaty odsetek ustawowych od pobranych świadczeń za okres poprzedzający wydanie decyzji w niniejszej sprawie. Roszczenie organu rentowego o zapłatę tych odsetek staje się bowiem wymagalne dopiero od doręczenia decyzji osobie zobowiązanej do zwrotu tego świadczenia, a nie w chwili pobrania świadczenia. Świadczenia z ubezpieczeń społecznych przyznawane są bowiem w drodze decyzji administracyjnych i na podstawie decyzji administracyjnych są wypłacane. Nie można zatem utrzymywać, że świadczenia wypłacone na podstawie pozostającej w obrocie prawnym decyzji administracyjnej jako nienależne, podlegały zwrotowi w dacie wypłaty, choćby przesłanki przyznania świadczenia w rzeczywistości nie istniały lub odpadły. Świadczenia w myśl art. 84 ustawy systemowej uważane za nienależne podlegają zwrotowi dopiero wtedy, gdy organ rentowy wyda stosowną decyzję administracyjną (por. wyrok Sądu Najwyższego z 3 lutego 2010 r., I UK 210/09, Lex nr 585713).

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy zmienił zaskarżone decyzje w częściach dotyczących obowiązku zwrotu wypłaconego zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie ustalając, że na ubezpieczonej nie ciąży ten obowiązek.

W zakresie niepopieranych przez pełnomocnika ubezpieczonej odwołań Sąd I instancji na podstawie art. 355 § 1 kpc umorzył postępowanie.

Z uwagi na częściowe uwzględnienie roszczeń ubezpieczonej na podstawie art. 100 kpc Sąd Rejonowy zniósł wzajemnie koszty procesu.

Od powyższego wyroku apelację wniósł organ rentowy. Zaskarżył on przywołane orzeczenie w pkt I i w pkt III. Zarzucił naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wydane orzeczenie, tj. art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i wyprowadzenie ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wniosków sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym poprzez przyjęcie, że aktywność zawodowa podjęta przez ubezpieczoną w okresie zwolnienia lekarskiego miała jedynie charakter incydentalny oraz, iż ubezpieczonej nie można przypisać złej woli w nienależnym pobraniu zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego. Apelujący zarzucił również naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w zw. z art. 84 ust. 1 i ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, iż podjęcie działalności zarobkowej w okresie zwolnienia lekarskiego nie stanowi podstawy do pozbawienia ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego oraz zobowiązania do ich zwrotu. ZUS wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i oddalenie odwołania w pkt I oraz zasądzenie od ubezpieczonej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu apelacji organ rentowy wskazał m. in., iż dla rozstrzygnięcia sprawy nie ma znaczenia, że czynności wynikające z umowy zlecenia za ubezpieczoną wykonywał jej mąż. Umowa zlecenia charakteryzuje się tym, iż świadczenie zlecenia można powierzyć osobie trzeciej. J. G. za wykonane usługi otrzymała wynagrodzenie i to ona była stroną umowy. Tym samym ubezpieczona przez cały okres zwolnienia lekarskiego podejmowała aktywność zawodową, za którą otrzymywała wynagrodzenie. Aktywność zarobkowa podejmowana przez ubezpieczoną nie miała charakteru incydentalnego, na który powołuje się Sąd pierwszej instancji. Czynności związane z zatwierdzaniem rozliczeń ubezpieczeń były podejmowane w sposób systematyczny (praktycznie comiesięczny), w każdym okresie zwolnienia lekarskiego. Z pełną premedytacją przebywała na zwolnieniu lekarskim i jednocześnie prowadziła aktywność zarobkową. Ubezpieczona, jako główna księgowa, miała i ma doskonałą świadomość tego, że w okresie zwolnienia lekarskiego nie można podejmować pracy zarobkowej, albowiem funkcją zwolnienia lekarskiego jest regeneracja organizmu w związku z chorobą. J. G. była zatem świadoma, jaką funkcję pełni zwolnienie lekarskie i świadomie wprowadziła organ rentowy w błąd przedstawiając zwolnienia lekarskie i będąc aktywną zarobkowo.

Ubezpieczona, reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata, w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego, zaskarżony wyrok jest prawidłowy. Sąd pierwszej instancji nie dopuścił się naruszenia art. 233 § 1, tj. nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów i wyprowadził prawidłowe wnioski zgodne z zasadami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym. Wbrew twierdzeniom strony apelującej, podzielić należy ocenę Sądu Rejonowego, że wykonywanie czynności związanych z zalogowaniem się do (...) celem potwierdzenia rozliczeń grupowych ubezpieczeń pracowników należy potraktować jako czynności incydentalne. Trafnie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy, że czynności te wymagały jedynie kilku minut na przeprowadzenie operacji w systemie informatycznym. W tym sensie należy je traktować jako czynności incydentalne. Częstotliwość dokonywania tych czynności, nawet raz w miesiącu, nie podważa charakteru incydentalności, ponieważ proporcja czasowa wykonania takiej czynności w stosunku do okresu zasiłkowego jest znikoma. Ponadto, zdaniem Sądu Okręgowego, podkreślenia wymaga również fakt, że czynności ubezpieczonej były ściśle związane ze stosunkiem pracy, jaką wiązał ubezpieczoną z dwoma pracodawcami. Była ona bowiem główną księgową i do zakresu jej obowiązków należało zatwierdzanie rozliczeń ubezpieczeniowych pracowników. Tylko ona miała możliwość wykonania tych czynności ze względu na znajomość loginu. Istotne jest również to, że czynności te wykonywane były w domu ubezpieczonej, na jej komputerze. Ich wykonanie w żaden sposób nie skutkowało pogorszeniem się stanu zdrowia. Zasadne są również ustalenia Sądu, iż ubezpieczona nie była pouczona o ewentualnych skutkach wykonywania pracy zarobkowej w okresie pobierania zasiłków chorobowych jak i też zasiłków związanych z wychowaniem dziecka. Nie sposób podzielić argumentacji organu rentowego zawartej w apelacji, że J. G. świadomie wprowadziła organ rentowy w błąd poprzez przedstawianie zwolnień lekarskich i jednoczesne wykonywanie pracy zarobkowej. Sąd Rejonowy dokonując oceny prawnej zachowań ubezpieczonej zasadnie przyjął, posiłkując się orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2006 r. w sprawie UK 44/06, iż nie każdy przejaw aktywności wypełnia przesłanki art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Sąd Okręgowy podziela tę ocenę prawną. Ponadto, na podzielenie zasługuje również kwestia związana ze świadomością ubezpieczonej co do skutków prawnych podejmowania czynności zarobkowych w okresie niezdolności do pracy. Przepis art. 84 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odwołuje się do świadomości osoby ubezpieczonej co do pobierania nienależnego świadczenia. Ubezpieczona nie była pouczona przez organ rentowy odnośnie ewentualnych skutków otrzymywania wynagrodzenia w okresie pobierania zasiłku chorobowego lub opiekuńczego. Sam fakt, na który powołuje się organ rentowy, że J. G. była główną księgową, to z tego tytułu powinna mieć świadomość zaniechania wykonywania pracy zarobkowej, nie może stanowić podstawy do oceny, że miała ona świadomość braku podstaw do pobierania wynagrodzenia. Trafnie pełnomocnik ubezpieczonej zwrócił uwagę w odpowiedzi na apelację, że w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego wydanego w sprawach takich jak I UK 190/08 czy II UK 79/10 wykazane zostało, że pouczenie stanowi warunek niezbędny do nałożenia obowiązku zwrotu nienależnych kwot. W ustawie zasiłkowej z dnia 25 czerwca 1999 r. nie nałożono obowiązku formalnego pouczenia przez organ rentowy osoby pobierające zasiłek chorobowy bądź opiekuńczy z ubezpieczeń społecznych. W świetle jednak powołanego orzecznictwa Sądu Najwyższego, takie pouczenie jest warunkiem dochodzenia zwrotu nienależnie pobranej kwoty. Zatem w obliczu powyższej oceny, którą podziela Sąd Okręgowy, zarzuty organu rentowego nie znajdują uzasadnionych podstaw prawnych.

W tej sytuacji Sąd II instancji uznając wyrok Sądu Rejonowego za wyrok odpowiadający prawu, oddalił apelację z mocy art. 385 kpc.

Jednocześnie, na mocy art. 98 § 1 i 2 kpc, w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1668) zasądził od pozwanego organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Chojecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Jacek Witkowski,  Katarzyna Antoniak ,  Jerzy Zalasiński
Data wytworzenia informacji: