IV Ua 19/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2014-10-22
Sygn. akt IV Ua 19/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 października 2014r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
SSO Jerzy Zalasiński |
Sędziowie: |
SSO Jacek Witkowski SSO Elżbieta Wojtczuk (spr.) |
Protokolant: |
sekr. sądowy Anna Wąsak |
po rozpoznaniu w dniu 22 października 2014 r. w Siedlcach
na rozprawie
sprawy z wniosku T. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.
o prawo do zasiłku chorobowego
na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.
od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 24 marca 2014r. sygn. akt IV U 115/14
zmienia zaskarżony wyrok w całości i oddala odwołanie.
Sygn. akt IV Ua 19/14
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia (...) Sąd Rejonowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z odwołania T. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 10 stycznia 2014 r. nr (...) - (...) zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał T. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 11 listopada 2013r. do 22 listopada 2013 r. w wysokości nie obniżonej o (...).
Rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w Siedlcach było wynikiem następujących ustaleń i rozważań prawnych:
Decyzją z 10.01.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał ubezpieczonej T. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 4.11.2013r. do 25.11.2013r. oraz przyznał zasiłek chorobowy w wysokości obniżonej o 25 % za okres od 11.11.2013r. do 22.11.2013r. wskazując, że 26.11.2013r. do ZUS II Oddział w W. Inspektorat w L. wpłynęło zwolnienie lekarskie za okres od 4.11.2013r. do 25.11.2013r. Zostało ono wystawione 7.11.2013r., a doręczone płatnikowi zasiłku za pośrednictwem poczty 22.11.2013r., tj. po upływie 7 dni od daty jego wystawienia. Z dokumentacji nie wynika, że dostarczenie zaświadczenia po tym terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej. Z tych przyczyn organ rentowy obniżył zasiłek chorobowy o 25 % za okres od ósmego dnia orzeczonej niezdolności do pracy.
Od powyższej decyzji odwołanie wniosła ubezpieczona T. K.. Wskazała, że prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą, a usługi księgowe powierzyła na podstawie umowy z 3.09.2012r. Biuru (...) Sp. z o.o. w W.. Wszystkie zwolnienia lekarskie składa w tym biurze. Zwolnienie lekarskie za okres od 4.11.2013r. do 25.11.2013r. także tam złożyła w dniu jego wystawienia, tj. 7.11.2013r. To Biuro nie spełniło obowiązku wysłania zwolnienia do ZUS w ustawowym terminie. Nadto wysłało je pod niewłaściwy adres, tj. do II Oddziału w W. Inspektorat w L.. W jej ocenie niedostarczenie zwolnienia nastąpiło z przyczyn niezależnych od niej. Do swego odwołania ubezpieczona dołączyła wyjaśnienia Biura (...) Sp. z o.o. w W..
Sąd Rejonowy uznał, że odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie i przytoczył treść art. 62 ust. 1 i 3 ustawy z 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010r., Nr 77, poz. 512 ze zm.) zgodnie z którym, zaświadczenie lekarskie ubezpieczony jest obowiązany dostarczyć nie później niż w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania płatnikowi zasiłków. Niedopełnienie tego obowiązku powoduje obniżenie o 25 % wysokości zasiłku przysługującego za okres od 8 dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia zaświadczenia lekarskiego, chyba że niedostarczenie zaświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego.
Sąd pierwszej instancji podniósł, że na gruncie dyspozycji art. art. 477 9 § 1 i 3 kpc Sąd Najwyższy wskazał, że sformułowanie „przyczyny niezależne” jest szersze od „braku winy strony” (art. 168 § 1 kpc) i pozwala na uwzględnienie także niektórych przyczyn zawinionych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 14.02.1996r., II URN 63/95, OSNAPiUS 1996/17/256).
Zdaniem Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie złożenie przez ubezpieczoną płatnikowi składek zwolnienia lekarskiego z przekroczeniem terminu wskazanego w art. 62 ust. 1 i 3 ustawy z 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nastąpiło z przyczyn niezależnych od niej, bowiem z twierdzeń ubezpieczonej popartych wyjaśnieniami Biura (...) Sp. z o.o. w W., to ten ostatni podmiot zawinił w dostarczeniu tego zwolnienia do organu rentowego. Czynność tę bowiem ubezpieczona scedowała na mocy umowy cywilnoprawnej na to Biuro, które pomyłkowo zbyt późno przekazało zwolnienie lekarskie płatnikowi zasiłku. W takiej zaś sytuacji ubezpieczonej nie można podstawić zarzutu niedopełnienia obowiązku wynikającego z art. 62 ust. 1 w/w ustawy.
Wskazując na powyższe Sąd pierwszej instancji na podstawie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w sentencji orzeczenia.
Apelację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy zaskarżając wyrok z dnia 24 marca 2014 r. w całości i zarzucając mu:
- naruszenie prawa materialnego tj. art. 62 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie tego przepisu;
- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na przyjęciu, że złożenie płatnikowi składek zwolnienia lekarskiego z przekroczeniem 7-dniowego terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej.
Podnosząc powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie odwołania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja organu rentowego jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.
Bezsporny jest w niniejszej sprawie stan faktyczny ustalony przez Sąd pierwszej instancji. Sporną kwestą pozostaje jedynie okoliczność, czy powody podane przez ubezpieczoną T. K. należy uznać za przyczyny od niej niezależne skutkujące dostarczeniem zwolnienia lekarskiego płatnikowi skałdek po terminie wskazanym w art. 62 ust. 1 ustawy z 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r., nr 77, poz. 512 ze zm.).
Przepis art. 62 ust. 1 wymienionej ustawy mówi o obowiązku dostarczenia zaświadczenia lekarskiego, wskazując termin realizacji tego obowiązku na siedem dni od daty otrzymania zaświadczenia. Co do zasady zaświadczenie doręcza się płatnikowi zasiłków, którym jest ZUS lub pracodawca, wówczas gdy zatrudnia więcej niż 20 osób. Ubezpieczona T. K. jest osobą prowadzącą jednoosobowo działalność gospodarczą, wobec czego niniejsze zwolnienie lekarskie powinna dostarczyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Niedoręczenie zaświadczenia w terminie siedmiu dni od daty jego otrzymania nie rodzi skutku w postaci utraty uprawnienia do zasiłku, lecz powoduje jego obniżenie o 25% za okres od ósmego dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia zaświadczenia lekarskiego. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy niedostarczenie zaświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego. Wskazuje się, że przyczyny "niezależne" to przyczyny "usprawiedliwione" (I. J., Pojęcia ikonstrukcje prawne..., s. 398). Z takim wyjątkiem nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Należy bowiem wskazać, że obowiązek dostarczenia zaświadczenia lekarskiego spoczywa na ubezpieczonym. Ubezpieczona zaś zwolnienia lekarskiego za okres od 4 listopada 2013 r. do 25 listopada 2013r. wystawionego jej 7 listopada 2013 r. nie dostarczyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, tylko złożyła go do Biura (...) Sp. z o.o. w W., które prowadzi jej usługi księgowe na podstawie umowy z dnia 3 września 2012 r. Bezspornym jest, że zleceniobiorca nie wywiązał się z obowiązku wysłania zwolnienia lekarskiego do (...) Oddział w S. w ustawowym terminie. Zwolnienie lekarskie wystawione ubezpieczonej zostało doręczone bowiem płatnikowi zasiłków w dniu 22 listopada 2013 r. za pośrednictwem poczty. Skoro ubezpieczona zamiast osobiście, zdecydowała się obowiązek dostarczenia zaświadczenia lekarskiego scedować na Biuro (...) Sp. z o.o. w W., to ponosi ona odpowiedzialność za niewywiązanie się przez ten podmiot ze zleconych czynności.
Istota umowy zlecenia, która łączy ubezpieczoną z Biurem (...) Sp. z o.o. w W. wyraża się w tym, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Należy ona do kategorii umów z zakresu szeroko rozumianego pośrednictwa. Zasadniczymi elementami wyodrębnionymi w definicji tej umowy są: dokonanie czynności prawnej (określonej) oraz działanie dla dającego zlecenie. Stanowi ona konstrukcję umożliwiającą dokonywanie czynności prawnych przy wykorzystaniu zastępstwa. Zastępstwo to polega na dokonywaniu czynności prawnej dla innej osoby (dającego zlecenie), a tym samym może się wyrażać zarówno w działaniu w jego imieniu i z bezpośrednim skutkiem prawnym dla niego, jak i w działaniu w imieniu własnym, ale na rachunek (dla) dającego zlecenie. W przypadku zlecenia o typie pełnomocnictwa, które jest zasadą w świetle art. 734 § 2 k.c. skutki czynności prawnej dokonanej przez przyjmującego zlecenie powstają bezpośrednio po stronie dającego zlecenie. To on staje się podmiotem praw i obowiązków wynikających z czynności prawnej dokonanej przez zleceniobiorcę. Oznacza to, że wywołanie odmiennego skutku, a więc objęcie umową zlecenia działania zleceniobiorcy w charakterze zastępcy pośredniego, wymaga zastrzeżenia w umowie. Jeżeli z umowy nie wynika odmienna wola stron, umowa ma postać zlecenia o typie pełnomocnictwa. Wobec powyższego nienależyte wykonanie zobowiązania przez Biuro (...) Sp. z o.o. w W. rodzi bezpośrednie skutki po stronie ubezpieczonej. Nie można zatem uznać, jak to błędnie stwierdził Sąd pierwszej instancji, że złożenie zaświadczenia lekarskiego po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej T. K..
Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 386§1 kpc zmienił zaskarżony wyrok orzekając jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Jerzy Zalasiński, Jacek Witkowski
Data wytworzenia informacji: