Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Elżbieta Wojtczuk

Sędziowie : SO Katarzyna Antoniak

SO Jerzy Zalasiński (spr.)

Protokolant : st.sekr.sądowy Marta Żuk

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2015 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z wniosku J. R.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 marca 2015r. sygn. akt Iv U 393/14

oddala apelację.

Sygn. akt IVUa 22/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 30.03.2015r. Sąd Rejonowy w Siedlcach Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i przyznał ubezpieczonej J. R. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej w kwocie 9.750 zł za 15% uszczerbku na zdrowiu.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że w dniu 8 kwietnia 2014 r. ubezpieczona J. R. podczas wykonywania prac polowych przy pomocy siewnika uległa wypadkowi przy pracy rolniczej. Na skutek wypadku J. R. doznała urazowej amputacji palca IV ręki prawej i rozległej rany płatowej powierzchni dłoniowej dystalnej części przedramienia prawego, co stanowi 15% uszczerbku na zdrowiu. Sąd I instancji wykluczył naruszenie przez ubezpieczoną przepisów o ochronie życia i zdrowia na skutek rażącego niedbalstwa. Ustalając wysokość uszczerbku na zdrowiu w świetle obowiązujących przepisów regulujących kwotę odszkodowania za określoną procentowo wysokość uszczerbku Sąd Rejonowy posłużył się stawką obowiązującą w dacie wydania zaskarżonej decyzji. Uzasadniając to podniósł, że kwestii tej nie regulują szczegółowo przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. W przypadku świadczeń przysługujących ubezpieczonym od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ugruntowaną zasadą jest natomiast orzekanie według stawek obowiązujących w dacie wydania zaskarżonej decyzji (por. uchwała SN z dnia 7 kwietnia 2009 r., I UZP 2/09, OSN 2009/19-20/264). Zdaniem Sądu I instancji regułę tę należy także analogicznie stosować w przypadku świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników ze względu na podobieństwo materii. Poza tym Sąd ocenia prawidłowość decyzji organu rentowego w dacie jej wydania. Musi więc również posługiwać się przepisami wówczas obowiązującymi.

W ocenie Sądu Rejonowego nie miałaby uzasadnienia sytuacja, że osoby podlegające powszechnemu ubezpieczeniu społecznemu byłyby traktowane gorzej niż osoby podlegające rolniczemu ubezpieczeniu społecznemu. Tak byłoby gdyby w sytuacji tych drugich, brać pod uwagę stawkę do odszkodowania za procentowo określony uszczerbek na zdrowiu obowiązującą w dacie wydania wyroku przez sąd.

Poza tym mogłoby dochodzić do patologicznych sytuacji, w których Sąd musiałby zmieniać zaskarżone, co do zasady prawidłowe decyzje, tylko dlatego, że w dacie orzekania obowiązywałaby już nowa stawka, którą sąd miałby obowiązek zastosować. W sytuacji więc, gdy decyzja byłaby wydana przez organ rentowy pod rządami przepisów kształtujących wysokość stawki na niższym poziomie, po czym w przedmiocie odwołania orzekałby sąd już pod rządami przepisów kształtujących wysokość tej stawki na wyższym poziomie, decyzja organu rentowego zawsze byłaby zmieniana. Ubezpieczonemu rolnikowi opłacałoby się wtedy wnieść, nawet oczywiście bezzasadne, odwołanie od decyzji tylko po to żeby Sąd o wysokości uszczerbku na zdrowiu orzekał na podstawie nowych, z zasady korzystniejszych przepisów, które w międzyczasie uległyby zmianie, jako że stawki co pewien czas ulegają podwyższeniu.

Mogłoby też dojść do teoretycznej sytuacji, że wskutek uchylenia, raz lub więcej, wyroku sądu rejonowego i przekazania sprawy do rozpoznania temu sądowi przez sąd II instancji oraz zaistnienia przesłanek do przyznania osobie ubiegającej się o świadczenie odsetek od nieterminowego wydania orzeczenia przez organ rentowy, osoba taka odniosłaby podwójną korzyść, gdyż obok odsetek otrzymałaby również świadczenie w wysokości obliczonej od stawki za uszczerbek na zdrowiu obowiązującej w dacie wydania ostatniego prawidłowego wyroku sądu rejonowego.

Powyższe, zdaniem Sądu Rejonowego, uzasadnia przyjęcie stawki obowiązującej w dacie wydania zaskarżonej decyzji.

Od wyroku tego apelację złożył pełnomocnik ubezpieczonej zaskarżając go w pkt 2 dotyczącym wysokości przyznanego odszkodowania. Zarzucił Sądowi naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść wyroku, w szczególności art. 316 § 1 kpc poprzez niezastosowanie tego przepisu i przyjęcia kwoty 650 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu obowiązującej w dacie wydania zaskarżonej decyzji przy obliczaniu wysokości odszkodowania, podczas gdy kwota za każdy procent uszczerbku na zdrowiu wynosiła 700 zł na dzień zamknięcia rozprawy i wydania wyroku oraz naruszenie przepisów prawa materialnego, w szczególności § 1 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 maja 2007 r. w sprawie określenia wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego (Dz. U. z 2013 r., poz. 1143 j.t.) poprzez jego zastosowanie w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji i przyjęcia kwoty 650 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu oraz § 1 i § 2 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 maja 2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego (Dz. U. z dnia 29 maja 2014 r.) poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie kwoty 650 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu, zamiast kwoty 700 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu obowiązującej na dzień zamknięcia rozprawy i wydania wyroku.

Podnosząc te zarzuty wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 27 czerwca 2014 r. poprzez przyznanie ubezpieczonej J. R. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej w kwocie 10.500 złotych, co odpowiada 15 % uszczerbku na zdrowiu oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kosztów procesu za drugą instancję według norm przepisanych.

W ocenie skarżącego brak jest podstawy prawnej do zastosowania stawek odszkodowania obowiązujących w dacie decyzji. Sąd powinien, kierując się treścią art. 316 par.1 kpc, zastosować stawki z daty wyrokowania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja jest niezasadna i jako taka na uwzględnienie nie zasługuje.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygnięcie. Logicznie uzasadnił swoje stanowisko. Sąd Okręgowy w całej rozciągłości podziela zarówno ustalenia faktyczne, jak i ocenę prawną Sądu I instancji, zatem nie zachodzi konieczność ich powtarzania (por. wyrok Sądu Najwyższego z 08.10.1998r. IICKN 923/97, OSNC 1999/3/60). Odnosząc się do zarzutów apelacji podnieść należy, że w żaden sposób nie podważają one prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu I instancji. Sąd Rejonowy bada prawidłowość wydanej przez organ rentowy decyzji i bierze pod uwagę stan faktyczny i prawny na dzień wydania decyzji. Sąd Okręgowy podziela wykładnię dokonaną przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 03.12.2014r. w sprawie IIUK 76/14 zgodnie z którą w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych "obowiązuje zasada oceny prawidłowości decyzji według stanu istniejącego w dacie jej wydania. Mimo, że sąd ubezpieczeń społecznych rozpoznaje sprawę merytorycznie na nowo, to jednak jako organ kontrolny wobec organu rentowego ma obowiązek odniesienia się do stanu rzeczy istniejącego w dacie wydania decyzji. Z tej przyczyny obowiązująca w "klasycznym" procesie cywilnym reguła wyrażona w art. 316 § 1 k.p.c., zgodnie z którą sąd bierze pod uwagę stan rzeczy z chwili zamknięcia rozprawy, doznaje wyjątku w postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, ze względu na jego szczególny, odwoławczy charakter.

Zatem przyjęcie przez Sąd Rejonowy kwoty 650 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu obowiązującej w dacie wydania zaskarżonej decyzji przy obliczaniu wysokości odszkodowania jest prawidłowe.

Z tych względów i na mocy powołanych powyżej przepisów oraz na podstawie art.385 KPC Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.